Storage Spaces – uzay limanına uğradınız mı?

Bazilarimiz Windows 8/Windows Server 2012 ile gelen Storage Spaces teknolojisini disk management den tanidigimiz bir tarz dynamic disk saniyoruz. Inanilmasi zor olsa da bu yenilikten haberdar olmayanlar bile var. Buradaki yenilik sadece yepyeni bir storage virtualization teknolojisi degil. Burada aslinda sunulan ekstra ücreti olmayip isletim sistemi beraberinde Hyper-V ve Clustering gibi inbox gelen ve var olan disk sistemlerinizi birlestirip verimli sekilde bir aygit gibi kullanmanizi saglayabilen bir yenilik. Degerini anladiginizda burada sadece yeni bir teknoloji olmadigini, aslinda küçük ve orta ölçekli bilisim ortamlari için yeni bir çagin basladigini görebileceksiniz.

Storage Spaces SAS, SATA ve USB diskleri desteklemektedir; Fibre Channel veya iSCSI üzerinden baglanan SAN disklerini desteklememektedir. Bu ama HBA kullanamazsiniz anlamina gelmez. Tasarimsal olarak SAN diski ve hatta ha RAID grubu üyesi disk destegi yönünde gidilmemistir, çünkü böyle bir is ihtiyaci olusmamaktadir: ya zaten var olan SAN iniz ile çalisiyorsunuzdur, ya da SAN erisiminiz yoktur ve Storage Spaces size mutena bir seçenek sunuyordur. Teknolojinin altyapisini basit tutularak istikrarliligi arttirilmistir.

Bu diskleri bir veya çok Pool/havuzlara tanimlayabilmekteyiz ve bir Pool üzerinde yine bir veya çok sanal disk tanimlayabilmekteyiz. Yanlis anlasilmasin, bunlar bize fiziki disk olarak sunulmaktadirlar ve bunlara da storage spaces deriz. Aslinda temelinde bir storage raid grubuna eklediginiz diskler ve bu raid grubu üzerinde olusturdugunuz volüm/LUNlar ile ayni mantik uygulanmaktadir. Bu da zaten modern SAN lardaki çalisma mantigidir.

Pool üzerinde tanimlanan disklere farkli storage lardan tanidiginiz istenilen özellikleri verebilirsiniz, diskler üzerinde her diskte yapabildiginiz islemleri yapabilirsiniz ve bu diskleri de elbette farkli teknolojiler ile kullanabilirsiniz.

Simple, yani RAID0 seçeneginiz vardir.
Mirror da ayrica veri kopya sayisini 2 den (Two-way mirror) üçe artirabilirsiniz (Three-way mirror). Yani örnegin 3 diskli RAID1 yapabilirsiniz. Ani güç kaybi gibi durumlardan sonra disklerin içerigi hemen esitlenir.
Parity, RAID 5 mantigina benzese de, arti olarak parity lerin bir den fazla kopyasinin tutulma seçenegini de sunar. Böylece bu yapilandirmada ayni anda birden fazla disk kaybedildiginde veri kaybi olusmaz. Journaling ile burada da örnegin ani güç kayiplarindan sonra disk grubu veri tutarliligini koruyabilmektedir. Kisaca asil diskteki veri ve parity arasina bir kontrol katmani girmistir, bu ntfs in kendi journaling mantigina benzemektedir. Ayrica bu Journallari adanmis bir veya fazla Journal disk e aktarip RAID5 in performansini artirma imkânimiz da vardir.

Dahasi iki tip temel disk saglama seçenegimiz vardir: Fixed (veya endüstride Thick olarak da bilinen) bildiginiz sabit disk alanidir: örnegin 1TB olarak olusturursunuz ve bu disk alina da fiziki kullanilir/totalinizden düser. Thin provisioning de yine örnegin 1TB lik disk olusturursunuz ama totalinizden alanin içinde gerçekten kullanildigi kadar düsülür. Aslinda totalde belki o kadar disk alaniniz henüz hiç olmaya bilir de. Ancak bu diski kullanan OS ve yazilimlar için bu bir 1TB lik disktir.

Diskler üzerinde istediginiz sekilde volüm olusturabilirsiniz ve bunlari NTFS veya ReFS formatlayabilirsiniz.

Storage Pools Failover Cluster ile entegre çalismaktadir. Failover cluster içinden storage pools olusturabilirsiniz. Kisaca Storage Spaces i cluster diski veya CSV olarak kullanabilirsiniz. CSV leri ama sadece bu clusterda çalisan VM ler için kullanmak zorunda degilsiniz. Ayni clusterda Scale out File Server kullanarak CSV lerde file share olusturup, baska Hyper-V sunucularin o shareleri VM lerin örnegin .vhd/.vhdx leri için kullanmalarini saglayabilirsiniz. Windows Server 2012 ile artik sadece Hyper-V in VM lerin file share kullanabilmesini desteklemiyoruz, ayrica bu SQL in DB leri için de destekliyoruz.

Yani uygun fiyata güvenilir bir disk altyapisi olusturabiliyorsunuz ve ayrica cluster teknolojileri ile sifir failover-time li ve yüksek performansli (file sharelerin in durdugu CSV ye nodelar paralel erisebiliyor ve yeni CSV 2.0 in yeni gelismis yüksek cacheleme imkani da katkida bulunuyor) ve elbette güvenilir veri erisimi saglayabiliyorsunuz. Ve o ‘güvenilir’ sadece teknolojinin saglamligi ve yeni sunucular arasi kullanilan SMB 3.0 ile kalmamakta: artik Cluster ve CSV de BitLocker desteklenmekte. Yani o diskler kaybolsa bile, konfigürasyonlari ne olursa olsun üzerlerindeki veriler sifrelenmis olduklari için veri hirsizligin önüne geçilmis oluyor.

Evet, ve her seyi PowerShell ile de yapabilmekteyiz.

Eger henüz disk altyapisi yoksa Storage Spaces kullanimi için mutlaka JBOD(just a bunch of disks) ürünlerini inceleyiniz. Ayrica Cluster in a Box kavramini da duymus olmaniz lazim.

Neden uzay limanimi? Storage Space in aygit sürücüsü spaceport.sys :)

Bu arada Windows Server 2012 Virtual Labs ile tanisma sansiniz oldu mu?
https://technet.microsoft.com/en-us/windowsserver/hh968267.aspx 

Basar Güner
Sr. Support Engineer, Microsoft

Referanslar:
https://technet.microsoft.com/en-us/library/hh831739.aspx Storage Spaces Overview

https://technet.microsoft.com/en-us/library/jj822938.aspx Deploy Storage Spaces on a Stand-Alone Server

https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=29002 Understand and Troubleshoot Storage Spaces in Windows Server "8" Beta

https://social.technet.microsoft.com/wiki/contents/articles/15200.storage-spaces-designing-for-performance.aspx Storage Spaces - Designing for Performance

https://social.technet.microsoft.com/wiki/contents/articles/11382.storage-spaces-frequently-asked-questions-faq.aspx Storage Spaces Frequently Asked Questions (FAQ)

https://blogs.msdn.com/b/clustering/archive/2012/06/02/10314262.aspx How to Configure a Clustered Storage Space in Windows Server 2012

https://technet.microsoft.com/en-us/library/hh831349.aspx Scale-Out File Server for Application Data Overview

https://social.technet.microsoft.com/wiki/contents/articles/15930.bitlocker-enhancements-in-windows-server-2012-and-windows-8-part-3-cluster-shared-volume-support.aspx BitLocker Enhancements in Windows Server 2012 and Windows 8 (Part 3) - Cluster Shared Volume Support

https://channel9.msdn.com/Events/TechEd/NorthAmerica/2012/WSV310 Windows Server 2012: Cluster-in-a-Box, RDMA, and More

"StorageSpacesPool" adindaki poola Journal diski powershell den eklemek için:
$PDToAdd = Get-PhysicalDisk -CanPool $True
Add-PhysicalDisk -StoragePoolFriendlyName "StorageSpacesPool" -PhysicalDisks $PDToAdd -Usage Journal
(https://social.technet.microsoft.com/Forums/en-US/winserver8gen/thread/79ca6d6d-cab7-4ff3-8c17-ec6ce249e641/)